Bunkers van binnen en buiten in Bunkermuseum IJmuiden

Startplek van de rondleiding.

Rondleider Leo laat zien hoe een verblijfsbunker eruit zag.

Kinderen luisteren aandachtig naar verhalen over toiletloze bunkers.

Wie goed heeft geluisterd krijgt een diploma op naam aan het eind van de rondleiding.

Negentien mensen luisterden naar bijzondere verhalen over bunkers.

Waarom en gaten achter in de bunkers zitten legt Leo uit.

Kruip door sluip door bij de eerste bunker.

Fynn en Lucas willen nog wel een keer terug.

De ingang van een bunker is altijd aan de achterkant.

De bunkers staan vandaag de dag strategisch onlogisch op de kustlijn.

Op weg naar een pauzeversnapering.

Meetapparatuur in Bunkermuseum IJmuiden.

Ruim twee uur lang duurt de rondleiding die voorbij is voor je er erg in hebt.

1 / 13
Mitzie Meijerhof
IJmuiden

Het schijnt zo te zijn dat er nog altijd mensen in Velsen wonen die nog nooit bij Bunkermuseum IJmuiden zijn geweest. Onbegrijpelijk. IJmuider Courant loopt mee met een rondleiding.

Wie in deze regio woont weet de bunkers te vinden. Mensen hebben er als kind gespeeld en kennen de Atlantikwall, waar de strook van de bunkers in IJmuiden onderdeel van is. Tijdens de rondleiding bekijken we de bunkers ook van binnen. Het museum heeft 54 volwassenen vrijwilligers en 10 jeugdvrijwilligers.

Fynn van der Wal (11) en Lucas Beentjes uit Heemskerk zijn klaar voor de rondleiding. Lucas: ,,Ik ben net terug uit Normandië en Bretagne waar ik ook daar bunkers bezocht. Ik ben geïnteresseerd in de Tweede Wereldoorlog, maar ben hier nog nooit geweest.’’ Fynn luistert aandachtig: ,,Ik ben eigenlijk nog nooit in een bunker geweest.’’

Vogelvlucht

Liefst negentien mensen hebben zich opgegeven voor de rondleiding. Deze is speciaal gericht op kinderen tussen de 7 en 12 jaar. Leo de Vries ontvangt de gasten in de entreebunker.

Hij moet zich deze keer richten op kinderen tussen de 4 en 17 jaar. Dat vergt creativiteit en die blijkt Leo in huis te hebben, bijgestaan door de jongerenvrijwilligers Ryan en Ryan. De rondleider vertelt in vogelvlucht over de Tweede Wereldoorlog. Over Adolf Hitler en dat havensteden extra beveiligd werden in de oorlog.

We gaan kijken hoe. Voor vertrek krijgen alle kinderen een camouflagepet en er worden wat korte regels afgesproken: Leo loopt voorop, als hij vragen stelt mogen de ouders geen antwoord geven en hij heeft altijd gelijk. Overzichtelijk. Fynn en Lucas hebben net een nachtje geslapen in een strandhuisje en de schoenen die ze zorgvuldig hadden uitgeklopt, lopen direct weer vol.

Gif

Als blijkt dat ze voor de eerste bunker op hun knieën door een gat moeten kruipen waar ook nog eens ’poopytraps’ kunnen liggen, slaan ze deze over.

Het woord poopy-traps heeft Ryan bedacht omdat er vieze dingen in de bunkers kunnen liggen. En kijk uit dat je in het schemerdonker je hoofd niet stoot. We horen dat de ingang van een bunker altijd achter is en hoe de Duitsers een gifaanval konden trotseren.

Tijdens de rondleiding ondersteunt Leo zijn verhaal met beeldmateriaal. Zo wordt duidelijk waarom de bunkers helemaal niet in de lijn van de zee staan. ,,De kustlijn is met de jaren veranderd. Sinds de verlenging van de Zuidpier liggen de bunkers, die in Duitse opdracht door Nederlandse aannemers werden gebouwd, niet meer langs de kustlijn. De Duitsers hebben in IJmuiden alleen maar geoefend, want een invasie is nooit gekomen. Ook kwamen hier geen grote onderzeeërs, omdat het te ondiep was.’’

Oefenbommen

De bezoekers lopen van bunker naar bunker en het wordt duidelijk dat je bombestendige en niet bombestendige bunkers hebt. Niet-bombestendige bunkers worden ook wel lichte bunkers genoemd. Doorgaans ook van beton, met daken en muren die dunner zijn dan twee meter. In het museum liggen oefenbommen.

,,Je kunt je niet voorstellen dat die uit een vliegtuig gegooid werden. Ze gingen bij Schiphol de lucht in en gooiden bommen op oefendoelen in de duinen. In die oefenbommen zaten glazen buisjes met een vloeistof die rook werd op het moment dat de bom de grond raakte. Ze vlogen dan weer terug om te kijken of ze doel hadden getroffen. Zo niet moesten ze verder oefenen hebben we net gehoord’’, aldus de twee jongens.

Leo vertelt over meetapparatuur in de bunkers. In de museumbunker staat een meetapparaat waarmee over de zee nauwkeurig gezocht kon worden naar schepen.

Duikboot

,,Het is een vier meter brede verrekijker. Wat je zag was een beeld in twee delen. Dat wat je met links zag en wat met rechts. Dat vormde een beeld dat in elkaar over moest gaan. Was dat niet het geval, moest er gedraaid worden. Ze konden dat uiteindelijk heel snel berekenen.’’

Fynn en Lucas zijn het erover eens dat het gebouw waar de kleine Duitse duikboot te zien is, is het mooist. ,,Met sonargeluiden, de tekening en onderdelen en alles wat we gehoord hebben over deze boot was dit echt het leukst.’’

Dat een Jerrycan een scheldwoord is, wist niemand. Het was een Duitse uitvinding die nagemaakt werd door de Engelsen die hem Jerrycan ’Moffenblik’ noemden. Het woord Jerrycan wordt overal gebruikt, behalve in Duitsland. Dit is maar één van de vele leuke wetenswaardigheden die we tijdens de rondleiding leren. Wie precies wil weten hoe de Duitser en het kuilen graven in de wereld is gekomen, moet zeker met een rondleiding mee gaan. Kunnen ze ook direct horen waarom soldaten op hun knieën door het kijkgaatje van een bunkerdeur moesten kijken.

Keukenbunker

De vrijwilligers van het museum hebben nog wensen zat. Na het aanleggen van een loopgravenstelsel is nu het stucwerk aan de beurt van bepaalde bunkers. Ook liggen er plannen voor het herbouwen van de keukenbunker. ,,Dat willen we graag, maar voor dat soort grote projecten zijn we afhankelijk van subsidies en fondsen’’, legt Leo uit.

Op zondag 7 augustus is het museum vanaf 11:00 uur open. Om 16:00 uur sluit de kassa. Op woensdag 17 augustus geeft de organisatie een extra Familierondleiding. Kijk voor alle verschillende soorten rondleidingen op www.bunkermuseum.nl of volg het laatste nieuws op Facebook. Bunkermuseum IJmuiden is te vinden aan de Badweg 38, IJmuiden aan Zee, schuin tegenover Camping De Duindoorn.

Entree: volwassenen 5 euro, kinderen 4 t/m 12 jaar 2,50 euro p.p. Om 12:00, 13:00, 14:00 en 15:00 uur zijn er minirondleidingen van circa 50 minuten over Batterij Heerenduin. Deelname 2 euro voor volwassenen, 1 euro voor kinderen 4-12 jaar en veteranen, alleen in combinatie met museumbezoek.

Meer nieuws uit IJmond

Ombudsteam

Ons Ombudsteam springt in de bres voor de consument.