Of Joke Breemouer de Kunstlijn ’is’, kun je je afvragen. Feit is wel dat ze vanwege haar betrokkenheid bij kunst en cultuur in het algemeen en de Kunstlijn in het bijzonder vanzelfsprekend thuishoort in het lijstje van Olifant-kandidaten. Eindelijk gerechtigheid!?

Kunstlijn

Een ding staat vast: zonder Joke Breemouer (Haarlem, Garenkokerskade, 1948) had de Kunstlijn er de laatste ruim vijfentwintig jaar heel anders uitgezien. Dat Joke kandidaat is voor de Olifant verbaast haar dus niet, al geeft ze dat niet met zoveel woorden toe: „Ik werd gebeld door de voorzitter van de jury. Zij zei: ’Joke, je bent genomineerd voor de Olifant’. Nou ja, ik ben eigenlijk niet zo van terugzien, kijk liever vooruit.”

Ooit werd de Kunstlijn in 1985 opgezet door Dirk Stigter, ambtenaar van de afdeling Financiën bij de gemeente, maar tegelijkertijd groot liefhebber van beeldende kunst en hedendaagse kunstenaars die daarvan aan de basis stonden. Leven van die kunst was niet eenvoudig.

Toen de landelijke werk- en subsidieregeling BKR werd afgeschaft, combineerde Stigter zijn twee passies, verenigd in financieel en artistiek gevoel. Wat Stigter betreft mochten kunstenaars hun beentje wel wat beter voorzetten. Atelierbezoeken, Chambres d’ ami, individuele en groepstentoonstellingen… Een nieuwe vorm van kunst ervaren en doorgeven was geboren.

Joke Breemouer herinnert zich: „Dirk Stigter was indertijd de grote aanjager. Een echt bestuur was er niet. Zo kun je dat niet noemen. In 1990 deed ik als een van de eersten mee aan een expositie op de salonboot in het Spaarne. Dirk had financieel de touwtjes in handen. Jan van Wensveen kwam me op die boot vragen of ik het artistieke roer van de Kunstlijn wilde overnemen. Toen heb ik ’ja’ gezegd.”

Eind zeventiger jaren was Breemouer met haar jonge gezin naar Schöppingen in Duitsland geëmigreerd, waar haar man Meindert bij de Navo ging werken.

Ze had dan wel een kunstopleiding gevolgd met aandacht voor verschillende disciplines, maar in kunstenaarsdorp Schöppingen begreep ze pas goed het belang van onderlinge uitwisseling tussen schilders, schrijvers en andere kunstenaars. „Je moet niet alleen denken vanuit je eigen discipline, maar in thema’s die je vanuit verschillende ideeën en kunstvormen samenbrengt.”

Zo ontwikkelde zij zich tot creatief kenniscentrum en artistieke homo universalis. Breemouer is iemand die er plezier in schept de DNA-structuur van de regionale kunstwereld jaarlijks op de kaart te zetten. Wat dat betreft past de Olifant-kandidaat in het Haarlem van Pieter Teyler van der Hulst, die met zijn erfenis Kunst en Wetenschappen museale gratie wist te geven.

Ontdekkingsreiziger

Met de nieuwsgierigheid van een ontdekkingsreiziger is de Kunstlijndirecteur voortdurend op zoek naar nog niet ontdekte zwarte gaten in het cultureel universum van Spaarnestad en omgeving. Want de Kunstlijn strekt zich tegenwoordig verder uit dan Haarlem. Heemstede, Bloemendaal, Velsen en Zandvoort doen mee met meer dan 260 kunstenaars in de hele regio.

Joke Breemouer: „In mijn Schöppingen-tijd heb ik veel gepraat met collegae kunstenaars. Daar heerste een klimaat waar kunstenaars maatschappelijk op handen werden gedragen. Bij mijn opleiding aan de Academie voor Beeldende Kunsten, Psychopolis in Den Haag deed ik naast videokunst onder meer mode en fotografie. Het ging er nogal anarchistisch aan toe. Die vrijheid koester ik nog altijd. Dat komt me van pas bij de Kunstlijn.”

„Maar je doet het niet alleen. Toen de Kunstlijn steeds verder groeide kon het niet meer op z’n janboerenfluitjes. In 2007 hebben we een professionaliseringsslag gemaakt, gecoacht door Francine van den Bergh. Ik leerde leiding geven aan een grote groep medewerkers. Daar kwam ook mediatraining bij kijken. Steeds blijft de vraag hoe je invulling geeft aan zo’n jaarlijks evenement met steeds meer partners en steeds meer bezoekers.”

„Ik ben dagelijks met de Kunstlijn bezig. Zo ontwikkel je je van kunstenaar tot kunstorganisator, maar je blijft altijd kijken met dat artistieke oog. Alleen puur in opdracht maak ik op locatie nog wel eens een schilderwerk. Meindert gaat op vakantie als toerist een kerk in. Ik stap de musea binnen. Bijna niemand weet dat ik naast de Kunstlijn nog een partner heb ook.”

Joke Breemouer heeft in al die jaren ontelbare interviews gegeven. Wat is haar tijdens al die gesprekken nooit gevraagd? „Die vraag weet ik niet precies. Maar het antwoord erop kan ik je wel geven: ik ben al die tijd ongelooflijk gesteund door m’n gezin, ook al wisten ze af en toe niet helemaal waar ik mee bezig was. Maar als ik de Olifant zou winnen, is dat ook met Meindert en onze Florence en Marcel samen.” Waarvan akte.

Stem hier op Joke Breemouer of op een van de andere vier kandidaten.

Hier vind je alles over de Olifant.