Luchtvaartminister Cora van Nieuwenhuizen heeft wel een zogeheten quick scan laten maken, maar dat overzicht van voor- en nadelen is grotendeels gebaseerd op verouderde onderzoeken. Er is wel naar nieuwe technieken gekeken zoals het boren van tunnels vanaf het huidige Schiphol naar het eiland voor de kust. Maar dat is niet tot in detail gedaan. Ook is niet gekeken naar de opbrengsten zoals van woningbouw op de plaats van de start- en landingsbanen.

De minister vond de kosten, geschat op 45 miljard euro, te hoog. Dat enorme bedrag komt mede omdat op de plek van het vliegveld in zee nu windmolens staan gepland en dan weer moeten verdwijnen. Een vervolgonderzoek vind zij niet nodig.

Serieus

Maar Benschop vindt dat de quick scan geen antwoord geeft op de vraag of verplaatsen haalbaar is of niet. „Dan moet je het eerst serieus bestuderen”, stelde hij woensdagmiddag voor op het symposium van de luchtvaartvereniging Knvvl en de Industrieele Groote Club Amsterdam. „Een luchthaven op zee is niet het antwoord op de vraag van verduurzaming, want het betekent groei van de luchtvaart. Maar ook op Schiphol wordt ooit de ultieme grens bereikt wanneer er echt niet meer ruimte op de grond en in de lucht is. Je kan de luchtvaart ook verspreiden of stoppen met groeien.”

De optie van een luchthaven in zee kan tot nog toe op weinig steun rekenen in de Tweede Kamer. Bewonersgroepen zijn wel voorstander, omdat dan ruim een miljoen omwonenden geen geluidsoverlast meer hebben en ultra fijnstof inademen. Ook het bedrijfsleven ziet zo’n eiland voor de kust wel zitten, waarbij passagiers gewoon op Schiphol inchecken. „Met de huidige rentestand kan je wel dertig tot veertig miljard lenen en naar zee uitwijken. Anders blijft Schiphol groeien”, voorziet Paul Wevers, voorzitter van de Amsterdamse ondernemersvereniging Oram.

Duurzamer

Verschillende sprekers hadden al aangeroerd dat de luchtvaart wereldwijd de komende vijftien jaar verdubbeld. Wanneer dat iedere vijftien jaar het geval is, is het klimaatprobleem nog groter. De luchtvaart moet dus duurzamer worden. Met nieuwe brandstoffen, motoren en nieuwe vliegtuigtypes, al staan de grote bouwers Boeing en Airbus nog niet te trappelen.

In Nederland is veel kennis en wordt veel onderzoek gedaan bij het NLR, universiteiten zoals in Delft en bedrijven als Fokker. Daarbij werken ze ook al steeds meer samen met instituten uit andere landen. Maar om het onderzoek echt aan te jagen, is ook meer geld nodig. Zoals straks van de vliegtaks. Die zeven euro per ticket verdwijnt straks in de schatkist in plaats van dat het wordt gebruikt voor verduurzaming van de luchtvaart.