Zijn linkeroog zit dicht, er zitten pleisters op zijn gezicht en zijn oog heeft ’elke dag een andere kleur’. Zo meldt Marco van Basten zich op 23 mei 1988 in het trainingskamp van het Nederlands elftal, dat zich voorbereidt op het EK. Hij heeft zijn jukbeen gebroken en is twee dagen eerder geopereerd.

Met de wetenschap van nu zou je zeggen dat het toegetakelde gezicht van de topspits voor enige paniek moet hebben gezorgd in het kamp van Oranje. Maar nee hoor. Rinus Michels vindt het een tegenvallertje, maar ook niet veel meer dan dat. Bij de bondscoach staat Van Basten op dat moment toch niet boven aan het lijstje. John Bosman is de eerste spits en die is fit. Geen probleem dus.

Verloren jaar

Dat Van Basten is ’ingehaald’ door Bosman, komt door zijn teleurstellende eerste seizoen bij AC Milan. Hij heeft weinig gespeeld, door blessures en door een operatie aan zijn enkel. Maanden staat hij aan de kant. Van Basten noemt het een verloren jaar, al doet hij aan het eind van het seizoen nog wel een paar keer mee en scoort hij begin mei als invaller zelfs in de cruciale uitwedstrijd tegen Napoli. Het is voor Van Basten niet genoeg om zich echt betrokken te voelen bij de landstitel.

Real Madrid

Na afloop van de competitie in Italië speelt AC Milan lucratieve vriendschappelijke wedstrijden waarin Van Basten ritme op kan doen. Zo doet hij op dinsdag 17 mei de hele wedstrijd tegen Manchester United mee. Eindelijk weer eens 90 minuten, dat is lang geleden. Twee dagen later speelt Milan in het eigen stadion tegen Real Madrid, de kampioen van Spanje. Van Basten heeft dikke pech. Bij een luchtduel met een Spaanse verdediger gaan de koppen tegen elkaar. Van Basten is even de weg kwijt en moet zich laten vervangen.

Operatietafel

Hij blijkt zijn jukbeen gebroken te hebben. Op zaterdag 21 mei ligt hij in Amsterdam op de operatietafel. Erg ongelukkig allemaal. Oranje verzamelt op zondag in Noordwijk. Een dag later meldt Van Basten zich, op maandag 23 mei, tweede pinksterdag.

Aflevering van gisteren: Oranje maakt kennis met Diego Maradona, het nieuwe wonder van Argentinië

Hij moet de oefenwedstrijd tegen Bulgarije, de volgende dag in de Kuip, aan zich voorbij laten gaan. Ruim een week later, op woensdag 1 juni, is hij er wel bij tegen Roemenië. Hij valt na een uur in. Als linksbuiten, want Michels houdt vast aan Bosman als spits. Van Basten weet dat hij natuurlijk helemaal geen linksbuiten is en zichzelf dus tekortdoet, maar tegelijkertijd is hij blij met elke gelegenheid om te spelen. Hij wil minuten maken. Fit worden, zodat hij na de zomerstop goed kan beginnen bij Milan.

Op 12 juni, tegen de Sovjetunie, valt Van Basten in voor Bosman. Drie dagen later staat hij tegen Engeland in de basis, nog altijd met een gehavend oog. Hij scoort drie keer. Bosman valt in het restant van het EK nog tien minuutjes in, Van Basten wordt topscorer van het toernooi.