Hoe vaak krijg je de kans gepensioneerden te vragen hoe ze terugkijken op hun loopbaan? En daarvan te leren. Maar liefst 1415 gepensioneerde leden van ons onderzoekspanel Regiopeil deden mee aan onze enquête. Het leverde boeiende antwoorden op die we doornamen met loopbaanadviseur Joyce Blok van Joy! Loopbaancoaching in Haarlem. Geweldig vindt ze alle gegeven adviezen die goed aansluiten bij haar eigen drukke praktijk: volg je hart, zoek uit wat je fijn vindt, wat bij je talenten past. Doe werk waar je blij van wordt, dat is belangrijker dan veel verdienen en hou je langer vol. En wil niet te snel. Ceo worden kan altijd nog...

Status

Verrast is ze om te beginnen door de man/vrouw-verhouding. Zeventig procent mannen, dertig procent vrouwen vulden de vragenlijst in. Ze ziet daar wel een link met de maatschappelijke situatie dat vrouwen veelal een carrière opgaven vanwege huwelijk of kinderen. En de vraag hoe belangrijk iemands baan was voor de maatschappelijke status. ’Heel belangrijk’ zegt 9 procent, ’belangrijk’ antwoordt 43 procent. ’Niet belangrijk’ geeft 41 procent als reactie. Die ervaren belangrijkheid houdt misschien ook verband met iemands positie binnen het bedrijfsleven. Daarbij valt ook Blok het heel hoge percentage respondenten op dat aangeeft een leidinggevende functie gehad te hebben: 68 procent. De voldoening die deze rol gaf is groot: bijna negen op de tien kijkt er met tevredenheid op terug, eentje niet. Wat volgens Blok heel positief is. Ze verwacht dat de meesten een traditionele loopbaan hebben gevolgd, jong starten en doorgroeien binnen een organisatie. ,,Waarbij status een veel belangrijkere rol speelde dan in de hedendaagse loopbaan. Nu gaat het meer op persoonlijk succes en een goede werk-privé balans.”

Het opbouwen van een carrière kan (grote) invloed hebben op iemands gezinsleven en het sociale leven - tijd hebben voor familie en vrienden. Heeft dat geleden onder uw carrière?, vroegen we. 27 procent zegt ’ja’, 68 procent denkt van niet. Blok lachend: ,,En helemaal mooi als de partner en kinderen dat kunnen beamen”.

Tevredenheid

Voor het grote geheel is het interessant te weten of gepensioneerden sowieso tevreden kunnen terugzien op hun werkzame leven. Ook weer negen op de tien antwoordt ’ja’. Blok: ,,Fijn om te lezen, zoveel!” Mensen hebben daar voor een belangrijk deel zelf de hand in gehad, blijkt, want ook weer negen op de tien respondenten hebben tijdens hun leven aanvullende opleidingen gevolgd. Blok: ,,Een mooi hoog percentage. En nodig om arbeidsmarktfit te blijven en aantrekkelijk op de arbeidsmarkt.”

Niet alleen van trainingen, cursussen en studies werd werkendeweg bijgeleerd, ook van overstappen naar ander werk. 95 procent heeft dat als heel leerzaam ervaren. Toch geeft ruim eenderde van de deelnemers aan dat ze maar een of twee banen hebben gehad.

Van de respondenten heeft 85 procent in loondienst gewerkt, was of is nog 16 procent zelfstandig ondernemer en doet 8 procent nu nog betaald werk. Toekomstige onderzoeken zullen andere uitslagen geven, weet Blok. ,,Het is al meer hybride. Veel meer werkenden zijn zelfstandig ondernemer of combineren dat met werk in loondienst.”

Droombaan

Wat Blok ook een verrassend hoog percentage vindt, is dat 28 procent van de geënquêteerden zegt terecht gekomen te zijn in het beroep dat ze als kind voor ogen hadden - 57 procent zei overigens nee. Blok - die dierenarts wilde worden maar loopbaancoach werd - wijst er daarbij op dat de arbeidsmarkt vroeger veel overzichtelijker was. Nu zijn er zo veel meer soorten banen en komen er dagelijks nieuwe bij, dat een vergelijkbare peiling in de toekomst vermoedelijk zal aangeven dat veel minder gepensioneerden zijn geworden waar ze als kind van droomden. Ook interessant: 70 procent geeft aan het beroep te hebben gehad waarvoor ze waren opgeleid, 23 procent niet. (Blok: ,,70 procent is heel hoog, ik verwacht dat dat in de toekomst veel lager zal zijn.”)

Gaandeweg het leven krijgt de realiteit de overhand en zijn er allerlei oorzaken aan te wijzen waarom carrières anders verlopen dan gedroomd. Uit een rijtje bepalende factoren werden het meest genoemd: ambitie, opleiding, levenshouding, toeval en geluk en connecties. Tegenwoordig, zegt Blok, wordt carrièreverloop minder aan het toeval overgelaten. Van mensen wordt meer eigen sturing verwacht, duurzame inzetbaarheid, constant bijleren. ,,Vroeger kreeg je als werknemer stabiliteit voor loyaliteit - ook al paste het werk niet helemaal, het gaf wel zekerheid. Maar die kunnen werkgevers allang niet meer bieden. Mensen zijn daardoor minder loyaal, kiezen voor eigen geluk, switchen meer als het niet bevalt, kijken meer naar wat werk dat hen gelukkig maakt dan naar status.” Als loopbaancoach geeft ze in dit verband graag het advies mee om op geregelde basis na te denken of je werk je nog bevalt, of je meer zou kunnen focussen op de leukste aspecten van een baan (’jobcraften’) of een switch maken.

Met pensioen

Hoe is het eigenlijk om met pensioen te gaan en een punt te zetten achter je werkzame leven? Heerlijk, antwoordt 24 procent. Geen probleem, zegt 47 procent. Lastig, ervaart 13 procent. Uitkomsten hangen vast samen met de zwaarte en status van beroepen en het midden in het leven staan. Wat dat laatste betreft vindt Joyce Blok het fantastisch dat maar liefst 38 procent van de geënquêteerden vrijwilligerswerk doet. ,,Zo blijven ze hun expertise en kwaliteiten voor de samenleving inzetten.” Daarnaast prijst zij werkgevers die hun mensen aan het einde van hun loopbaan met een training helpen bij de overgang naar het leven van een pensionado.

Advies voor de jongelui

Mooie adviezen van gepensioneerden voor jongelui onderaan de carrièreladder. ’Als je weet wat je wilt, ga daar dan vol voor. Weet je het (nog) niet, omring je dan met mensen die je inspireren en enthousiast kunnen maken.’ Van die dingen...

Zie werk als een levensvervulling niets slechts als een financiële noodzaak

Volg je hart. Werk wat je leuk vindt hou je langer vol

Plezier in het werk is het allerbelangrijkst. Daar kan geen geld tegenop

Als je een droom hebt, volg die dan en werk er hard voor, maar besef wel dat een carrière niet zaligmakend is

Blijf niet hangen in een beroep dat geen voldoening schenkt en probeer eens wat uit

Hard werken en belangstelling hebben voor je medemens

Loyaliteit en nieuwsgierigheid, geen drugs

Belangrijk: 1. enthousiasme; 2. doorzettingsvermogen; 3. realistische verwachtingen; 4. open levenshouding

Volg je dromen, wees ambitieus, maar voorkom dat het privé gaat knellen ten koste van je levensgeluk

Zorg dat je een brede basiskennis hebt. Dat maakt overstap naar een ander beroep makkelijker

Haak niet te vroeg af met scholing. Avondstudie is niet ideaal

Ga op zoek naar je talenten, je passie en kwaliteiten. Maak je school af en blijf je ontwikkelen. Ben niet bang voor veranderingen die brengen je veel

Ga niet uit van een hoog salaris in het begin, bouw het langzaam op en doe ervaring op

Regiopeil

Wilt u ook meedoen aan ons enquêtepanel Regiopeil? Geef u dan op via de website www.regiopeil.nl

Gratis e-book

Gratis e-book en loopbaanvlogs op https://joy-loopbaancoaching.nl/