JA21 Een nette partij? Dan horen ze niet om tafel met extreemrechts in Europa | column
Als we de peilingen mogen geloven is JA21 nu virtueel de vierde partij van het land. Dat is best logisch: de VVD is onder Mark Rutte in een compromissenmachine veranderd die regelmatig links beleid uitvoert, het CDA ligt in duigen, de PVV behaalt nooit enig resultaat en Forum voor Democratie zit vol complotten, extremisme en intimidatie. Rechtse kiezers hebben opvallend weinig keus.
Vrijwel alle politici van JA21 zaten ooit bij FvD maar liepen daar weg. Er waren binnen de jongerenorganisatie antisemitische appjes verstuurd en Thierry Baudet wilde niet ingrijpen. In plaats daarvan praatte de leider alles goed en liet hij een rapport vervaardigen wat moest suggereren dat er niets aan de hand was. Extremisten werden niet de deur uitgezet, maar behielden hun baan en maakten soms zelfs promotie. De voorzitter van de jongerenclub bijvoorbeeld, Freek Jansen, had het allemaal uit de hand laten lopen maar mocht toch gewoon Kamerlid worden.
JA21 heeft een enorm geloofwaardigheidsprobleem: eind 2020 hadden deze JA21’ers opeens bezwaren tegen al het FvD-extremisme, maar ze hadden tot die tijd alle signalen vooral genegeerd. Discussies over IQ en ras, Marokkanentweets, ontmoetingen met racisten en rechtsextreme hondenfluitjes: het gebeurde bij Forum jarenlang, maar FvD’ers negeerden het, vonden kritiek onterecht en deden pogingen alles goed te praten. Dat is natuurlijk geen geloofwaardige basis om een nieuwe partij te beginnen, maar het gebeurt nu toch. Bij de antisemitische appjes van eind 2020 stonden de JA21’ers immers aan de juiste kant van de streep.
Hebben ze bij JA21 iets geleerd? Afgelopen weekend zagen we de fractieleider in het Europees Parlement, Rob Roos, vrolijk op de foto gaan met de crème de la crème van Europees extreemrechts. Marine le Pen, Vlaams Belang, de Poolse en Hongaarse regeringspartijen die de rechtsstaat vernietigen, de Italiaanse post-fascisten en de Spanjaarden die terugverlangen naar Franco: ze waren allemaal samengekomen om over samenwerking te praten. Je zou bijna denken dat Thierry Baudet er prima tussen past, maar hier stond iemand van JA21. Roos was nog net slim genoeg om geen gemeenschappelijke verklaring te ondertekenen.
JA21 is graag constructief, netjes en beschaafd, maar nette partijen die de democratie hoog in het vaandel hebben en de grondrechten respecteren, gaan niet in op uitnodigingen van dit soort partijen. Zij weten dat als je met dit soort types aan tafel kruipt, je ze salonfähig maakt. Het is de reden waarom je nooit VVD’ers in zo’n gezelschap zult aantreffen. Juist bij JA21 is dat pijnlijk: men heeft jaren in verkeerd gezelschap verkeerd en dat al zo vaak goedgepraat. Nu blijkt dat JA21 nog steeds het probleem niet snapt: onderscheid maken tussen normale partijen en die van extremisten.
Onthoud dat als iemand JA21 weer eens ’een nette partij’ noemt.