Vijf raadsleden over hun werkdruk en vergoeding
De meeste gemeenteraadsleden hebben een baan, naast hun werk als volksvertegenwoordiger. Valt dat te combineren? Hoe verdelen ze hun tijd en staat de maandvergoeding voor een raadslid in verhouding tot de hoeveelheid werk? Vijf raadsleden die meededen aan de grote enquête van deze krant aan het woord.
© Jur Engelchor Fotografie
Jordy Schaap: ’Eten tussen twee banen in’
Naam: Jordy Schaap
Leeftijd: 26
Gemeente:
Haarlemmermeer
Partij: Forza! Haarlemmermeer
Beroep: administratief medewerker (30 uur per week)
Maandvergoeding: 2.109 euro
„Het raadswerk wordt steeds ingewikkelder. En de werkdruk is hoog. Het is een fulltimebaan, maar je kunt het niet op die manier uitvoeren”, constateert Schaap. „Je moet het parttime doen, waardoor je geen tijd overhoudt om je goed in de dossiers te verdiepen.”
„Begrijp me goed: ik kies er zelf voor om raadslid te zijn en het werk is helemaal niet erg. Maar zaken als jeugdzorg en energietransitie worden op het bordje van de gemeenten gelegd en dat zijn best ingewikkelde dossiers die al jarenlang lopen en blijven doorlopen. Daarnaast zijn er de andere kwesties in een gemeente, de gesprekken met bewoners, vergaderingen, bijeenkomsten en overleggen.”
„Als lokale partij kun je minder steun ontvangen dan een afdeling van een landelijke partij. Die krijgen ondersteuning van specialisten en geld vanuit het landelijke hoofdbureau. Dat hebben wij niet.”
Schaap heeft een baan als administratief medewerker van dertig uur. „Er is veel avondwerk voor een raadslid. Als ik klaar ben met m’n ene baan is het vaak even eten en dan verder met de andere. Per week besteed ik zo’n dertig uur aan werkzaamheden die horen bij het raadslidmaatschap.”
„Ja, het wordt wel eens te veel. Dan heb ik nog de mazzel dat ik een grote fractie heb. Vier raadsleden en een assistent en vier fractiemedewerkers.”
„Wat er anders zou moeten? Dat lokale partijen ook een subsidie krijgen vanuit het rijk, zoals landelijke die wel ontvangen. Die discussie speelt al jaren in de Tweede Kamer, maar de landelijke partijen houden een en ander tegen. Het is een oneerlijk machtsspel.”
Huibrecht Bos: ’De verhouding is zoek’
Naam: Huibrecht Bos
Leeftijd: 51
Gemeente: Leiderdorp
Partij: CDA
Beroep: directeur van MoveNext, gespecialiseerd in verduurzaming
Maandvergoeding: 1.048 euro
„De vergoeding staat in geen verhouding tot de gemaakte uren. Maar het probleem is hier niet de vergoeding”, liet Bos als cliffhanger achter in de enquête. Het CDA-raadslid van Leiderdorp is ondernemer.
„Voor mij is de verhouding zoek tussen de hoeveelheid tijd die het raadswerk kost en wat ik kan betekenen, wat ik kan toevoegen. Lieve hemel, wát een tijd kosten dingen die niet tot veranderingen leiden. Voorstellen van het college aan de raad leveren weinig discussie op, maar wel een grote rondgang van wat iedereen daar tot in detail van vindt. Iedereen mag z’n plasje erover doen, natuurlijk komen er wat vragen aan de wethouder en dan wordt het voorstel aangenomen. Er is veel tekst nodig om te zeggen: doe het dan maar zo. We praten vaak lang over zaken waarvan je van tevoren weet hoe de stemming uitvalt. Het zou in een kwart van de tijd kunnen.”
„Je moet er als raadslid wel volop zijn als er iets aan de hand is, en bij coalitieonderhandelingen. Dan zijn raadsleden aan zet en mag je niet op de tijd letten. Maar als het goed draait in een gemeente, zou er ook vertrouwen moeten zijn in de intenties van een gemeentebestuur, van een college, en dan zou de toezichthoudende rol veel minder tijd moeten kosten. Er bestaat in vergaderingen de neiging om de aandacht te zoeken, maar ik kan er best mee leven dat gemeentepolitiek saai wordt.”
„Een raadslid moet schamel worden beloond, ook al staat dat in geen verhouding tot de gemaakte uren. Want anders trek je de verkeerde mensen.”
Bos heeft één raadsperiode met plezier (bijna) achter de rug en staat bij de komende verkiezingen als lijstduwer op een veertiende plek van het CDA Leiderdorp.
© Eigen foto
Bruno Bouberg: ’Meer baan dan functie’
Naam: Bruno Bouberg Wilson
Leeftijd: 77
Gemeente: Zandvoort
Partij: Ouderen Partij Zandvoort
Beroep: gepensioneerd
Maandvergoeding: 1.048 euro
„Het is, gezien de vereiste tijdsbesteding, de vraag of het raadslidmaatschap nog wel als een nevenfunctie kan worden aangemerkt”, liet Bouberg Wilson als boodschap achter in de enquête. „Ik zie dat raadsleden met een baan moeite hebben met de combinatie.”
„Dat geldt niet voor mij, ik ben gepensioneerd”, zegt Bouberg Wilson, lid van een viermansfractie. „Maar wel voor jonge mensen die vaak nog in een opbouwfase zitten. Die kunnen zich niet veroorloven om parttime te gaan werken om raadslid te kunnen worden.”
„De hele benadering van de honorering van een raadslid zou tegen het licht moeten worden gehouden. Wat is de tijdbesteding? Staat daar voldoende vergoeding tegenover? Ik heb daar twijfels over, zacht uitgedrukt, maar het is bij mijn weten nooit echt goed onderzocht. Terwijl het toch belangrijk is, want het gaat om de kwaliteit van het raadswerk, van het raadslid. Het raadslidmaatschap is meer een deeltijdbaan dan een nevenfunctie.”
„Wat ik per week besteed aan raadswerk? Dat verschilt nogal. Er kan ineens zomaar een onderwerp zijn waarmee je twintig uur in een week bezig moet zijn, als het in jouw portefeuille valt. Los van het andere raadswerk.”
Ook Bouberg Wilson stoort zich eraan dat plaatselijke afdelingen van landelijke partijen profiteren van de subsidie die het Rijk aan die partijen overmaakt. „We hebben het over miljoenen euro’s. Niets daarvan gaat naar lokale partijen, terwijl die toch een grote rol spelen in de gemeentebesturen. Er is scheefgroei en die wordt in stand gehouden door de landelijke partijen in de Tweede Kamer. Die zijn er niet bij gebaat om dit te veranderen.”
Martijn Kahlman: ’Die vergoeding hoeft niet’
Naam: Martijn Kahlman
Leeftijd: 42
Gemeente: Gooise Meren
Partij: PvdA
Beroep: rijksambtenaar
Maandvergoeding: 1.363 euro
„De vraag over de vergoeding is te suggestief”, zette Martijn Kahlman als kanttekening in de enquête. „Ik zit in de politiek omdat ik een ideaal heb en probeer bij te dragen aan een betere wereld. Om daar geld aan te koppelen vind ik niet juist.”
Het PvdA-gemeenteraadslid in Gooise Meren heeft een eigen kijk op de discussie rond de vergoeding. „De vraag of die voldoende is komt vaak terug. Ik ben geen raadslid om bij te klussen. Voor mij hoeft er geen vergoeding te zijn. Ik vind die 1.363 euro eerlijk gezegd vrij fors.”
„De valkuil van de vergoeding kan zijn dat mensen daarom raadslid willen worden. Het wordt eigenlijk beschouwd als een baan, als werk. ’Heb je een baan, heb je een gezin? O, maar je krijgt ervoor betaald!’
De vraag is dan of je de juiste mensen uit alle geledingen van de samenleving in gemeenteraden krijgt. Maar ja, ik snap het ook wel weer. Je maakt zo veel uren, daar moet iets tegenover staan. Ik heb voor de lol eens uitgerekend hoeveel ik per uur krijg voor raadswerk. Dat is ergens tussen 3 en 4 euro. Maar nogmaals: dat maakt mij niet uit.”
’De werkdruk doen wij onszelf aan’, merkte u op in de enquête. Wat bedoelt u daarmee? „Gisteren hadden we een commissievergadering. We spraken een uur lang over iets dat nog niet was afgerond, waar we nog weinig mee konden. Hadden we daarvoor bij elkaar moeten komen? Het raadswerk kan soms efficiënter worden ingericht.”
Ook Martijn Kahlman heeft zijn grenzen. Hij zal niet terugkeren in de gemeenteraad van Gooise Meren. „Het is me nu te veel, daarom stop ik. Ik heb me afgevraagd of ik wel de juiste beslissing heb genomen, maar de hoofdreden is dat ik stop in het belang van mijn gezin.”
© foto Gemeente Laren
Karel Loeff: ’De motivatie, niet het geld’
Naam: Karel Loeff
Leeftijd: 52
Gemeente: Laren
Partij: Larens Behoud
Beroep: directeur erfgoedvereniging Heemschut
Maandvergoeding: 1.048 euro
„Het is door de hoeveelheid werk een lastige klus voor mensen met een baan”, lichtte Loeff toe in de enquête. Hij is fractievoorzitter van de grootste partij in Laren: Larens Behoud, vier dagen per week directeur van erfgoedvereniging Heemschut en daarnaast heeft hij nog ’een adviesbureautje’.
„Van de vergoeding voor het raadslidmaatschap gaat 52 procent naar de Belastingdienst. Dat komt op maandbasis neer op ruim 500 euro. Dus wie voor het geld raadslid wil worden, kan beter iets anders zoeken.”
„Ik doe het voor het dorp. Het is belangrijk, en interessant. Veel mensen vragen me ’hoe doe je dat toch allemaal?’ Je moet inderdaad goed bedenken hoe je het gemeenteraadswerk inricht. En dat is op zich best te doen, want je kunt veel inplannen. En het helpt als je de vaardigheid hebt snel te kunnen lezen en het te begrijpen. De werkdruk hangt ook samen met wat voor type mens je bent. Als je álles wilt volgen... tja.”
„Soms is het heel druk en soms valt de hoeveelheid werk best wel mee. Natuurlijk, er gaat vaak twintig uur per week in zitten en vaak in de avonduren. En dan kan ik me best voorstellen dat een raadslid ’s avonds ook wel eens op de bank wil zitten.
Ik zie die worsteling best wel eens bij raadsleden die ook een volledige baan hebben. En ik begrijp ook de aarzeling bij kandidaat-raadsleden ten aanzien van de werkdruk.”
„Nee, de vergoeding staat niet in verhouding tot de hoeveelheid werk, zeker nu ik fractievoorzitter ben. Maar nogmaals: ik vind het mooi om dit te doen voor het dorp en voor mezelf, als leerschool. Het gaat bij het raadslidmaatschap om je motivatie, niet om het geld.”