Toch hebben veel mensen hun eigen associatie. Voor mij is het de oorlog waar een goede bekende in verzeild is geraakt. De partner van een goede vriend van mij is Oekraïense en woont met haar familie in een op dit moment Russisch bezet gebied.

Mijn vriend stuurt in een appgroep updates over haar situatie. Over afgesloten elektriciteit en telefoonlijnen. Over ’s nachts niet kunnen slapen en wakker worden van de geweerschoten. Over bommen. En over vragen of een vriendin haar kostbare internationale beltegoed wil inzetten om je vriendje in Beverwijk in Nederland te appen. Om te vertellen dat je bang maar ongedeerd bent en hem mist.

Het doet bijna denken aan een oorlogsfilm over onderduikers. Net als dat de mensen die zich vrijwillig bij het vreemdelingenlegioen in Oekraïne aansluiten of met vrachtwagens hulpgoederen heenbrengen iets weg hebben van oorlogshelden. En ik snap dat het lastig is om te bedenken wat je kan doen. Hulpgoederen verzamelen, geld doneren, onderdak geven of soldaten oplappen aan het front. Erg mooi dat mensen zich massaal inzetten. Maar dat is niet voor iedereen weggelegd, qua ruimte in de agenda of portemonnee.

Wat iedereen wel gratis en redelijk eenvoudig kan doen, is energie geven aan het goede en het logische. Ook de mensen die zichzelf met verzetshelden vergeleken omdat ze ondanks de coronamaatregelen zonder mondkapje naar de supermarkt gingen. Dat was geen oorlog, maar maatregelen in strijd tegen een nog steeds langslepende epidemie. En wat er zich in Oekraïne afspeelt, is een oorlog.

Dus gebruik de energie die je had om met protestborden tegen coronamaatregelen te lopen liever voor een vredesprotestmars. Want natuurlijk is Poetin niet onder de indruk van columns in een Nederlandse krant, een spandoek op een plein of anderszins. Maar dat betekent niet dat de Oekraïners geen hart onder de riem verdienen. Daar en hier. Al is het klein, subtiel en goedbedoeld. Als steun voor mensen in een ander land die je niet kent of de mensen direct om je heen. Ik vroeg mijn vriend of ik het verhaal van zijn partner mocht delen. Dat vond hij goed als ik hem maar beloofde dat ik zou afsluiten met woorden van hoop. “Slava Ukraini”.

Joris Brussel