Boekenwijsheid | column Beter Slapen

© Getty Images

Hanneke van den Berg

Ik heb altijd een nogal ambivalente relatie gehad met zelfhulpboeken. Ik dacht altijd: als zo’n boek echt helpt zou je toch zeggen dat dit bepaalde probleem helemaal de wereld uit is en de auteur stinkend rijk is geworden omdat iedereen dat wil kopen. Dat laatste gebeurt een enkele keer wel, maar ’Het Zelfhulpboek’ bestaat volgens mij nog steeds niet. Ook niet eentje dat slaapproblemen oplost.

Natuurlijk staan er altijd wel goede tips in. Geen beeldscherm meer voor het slapen gaan omdat het kunstlicht slecht is voor de aanmaak van melatonine, een flinke wandeling na het avondeten zodat je nog veel frisse lucht binnenkrijgt, ademhalingsoefeningen, mindfulness en zo kan ik nog wel even doorgaan. Allemaal tips die mensen met slaapproblemen zo langzamerhand kunnen dromen. Ik ook. En toch word ik alweer een paar dagen heel vroeg wakker, iets wat ik net een beetje achter de rug dacht te hebben.

Er is natuurlijk een voor de hand liggende reden dat Het Zelfhulpboek voor slapeloze nachten niet bestaat. Daarvoor zijn de problemen te divers. De een wordt midden in de nacht wakker, de ander kan niet in slaap vallen en de derde wordt te vroeg in de ochtend uit dromenland gehaald.

Toch kon ik het niet laten en heb ik een aantal zelfhulpboeken doorgeploegd. Geen van deze boeken heeft mij tot nu toe een echt goed slaapritme bezorgd, waarbij ik opgewekt en uitgerust wakker word, maar toch staan er wel zinnige dingen in. Misschien helpt het enkele van jullie. Daarom noem ik er hier een paar.

Een boek dat velen aanprijzen is ’Slaap’ van neurowetenschapper Matthew Walker (Uitg. De Geus). Hij zegt onder meer dat je niet te lang wakker in bed moet blijven, maar op zo’n moment iets rustigs moet doen tot de drang om te gaan slapen terugkomt. Makkelijk gezegd als je er vroeg weer uit moet om te werken. Bregje Hofstede schrijft in ’Slaap vatten’ (Uitg. Das Mag): „Ik leerde dat ik mezelf de vraag moest stellen wat er in mijn leven onbewust zó schuurde dat het me wakker hield.”

Dit is een van de beste boeken die ik las, omdat het op een persoonlijke manier geschreven is en daardoor zo herkenbaar is.

Wat zij zegt biedt natuurlijk niet meteen dé oplossing, maar het geeft wel aan dat je je niet moet blind staren op de problemen in de nacht, maar dat het goed is om te kijken hoe je overdag leeft, hoe lief je bent voor jezelf, hoeveel rust je neemt, hoeveel problemen van anderen je op je schouders laadt, hoe vaak je jezelf verdooft met alcohol om je angsten de baas te worden. Hoe we overdag leven bepaalt hoe we ’s nachts slapen. Daarop komt het eigenlijk bij al deze zelfhulpboeken neer.

Erover lezen is leerzaam, er aan werken een zware taak. Maar ik geef niet op.

Reageren? Mail naar bijlageredactie@mediahuis.nl

Hanneke van den Berg is redacteur van deze krant en heeft al lange tijd slaapproblemen. In deze rubriek gaat ze op zoek naar allerlei mogelijke oplossingen en beschrijft haar ervaringen.

Meer nieuws uit Opinie-Column

Ombudsteam

Ons Ombudsteam springt in de bres voor de consument.