Ik denk nu wel drie keer na voor ik een vliegticket boek | column
Voor mijn generatie is reizen het ultieme statussymbool. Millennials scheppen graag op over de verre reizen die ze hebben gemaakt, vergelijken hotspots en ’hidden gems’ waar alleen locals komen. Het werd ons ook een beetje aangeleerd. De wereld ligt aan je voeten, kregen we te horen van onze ouders. Ga lekker een jaar backpacken en vind jezelf. Levenservaring vergaar je vooral in het buitenland.
Ik had het reisvirus al vroeg te pakken. Als kind jatte ik veiligheidsinstructies en bestek uit vliegtuigen en speelde thuis Schipholtje. Als student was ik receptionist in een backpackershostel en had ook een bijbaan op de luchthaven, zodat ik daar vrij kon rondlopen. Later werd ik reisjournalist en kwam maandelijks op Schiphol. Het bleef voor mij een betoverende plek, en een toonbeeld van Hollandse efficiëntie.
Na twee jaar pandemie en stilzitten zouden we weer zonder beperkingen kunnen reizen. Ik boekte een paar trips tussen juni en september, helemaal klaar voor die langverwachte summer of love. Maar we worden wederom geconfronteerd met een nieuw normaal. Op luchthavens in heel Europa staan rijen van kilometers. Vluchten worden massaal geannuleerd en voor velen valt de zomervakantie in het water.
Dus zit ik, net als de rest van Nederland, met samengeknepen billen het laatste nieuws over Schiphol te volgen. Ik hoop dat mijn vlucht naar Bilbao volgend week doorgaat, dat ik door die helse rijen op tijd de gate bereik en mijn tienjarig jubileum met mijn vriend in Spaanse sferen kan vieren. We moeten accepteren dat chaos en onzekerheid er nu eenmaal bij horen, ook in dit ooit zo gestroomlijnde landje.
Ik zal het wanbeleid op Schiphol nu niet verder bekritiseren. Ik wil hier namelijk een andere les uit trekken. Het wordt steeds duidelijker dat de internationale luchthaven niet verder kan groeien en zelfs moet krimpen. Omwonenden van Schiphol die langere tijd zijn blootgesteld aan ultrafijnstof uit vliegtuigen hebben mogelijk een verhoogde kans op hart- en vaatziekten, maakte het RIVM deze week bekend.
Vluchten zullen op termijn schaarser worden, voorspellen luchtvaartdeskundigen. Ticketprijzen gaan omhoog, ook omdat brandstof duurder wordt door de oorlog in Oekraïne. Is de tijd van prijsvechters voorbij? Misschien zijn verre bestemmingen straks alleen nog bereikbaar voor de rijken. De middenklasse kan dan slechts sporadisch dit continent verlaten, en zal veel dichter bij huis moeten zonnen.
Gelukkig is er nog de trein. Toen ik laatst de Thalys naar Parijs nam, was ik dolblij dat ik Schiphol kon mijden. Ook de nachttreinen naar andere landen worden populairder. De frequentie mag wel omhoog en de prijs wat omlaag. Ook is het nog te veel gedoe om met de trein naar het Middellandse zeegebied te gaan. Er moet dus meer EU-geld naar betere, snellere treinverbindingen. Dat is de weg vooruit.
Klimaatactivisten roepen natuurlijk al jaren dat we minder moeten vliegen. Maar een doorsluimerende pandemie en arbeidstekorten op luchthavens remmen de reisdrift pas echt af. De decadentie van grenzeloos vliegen wordt daarmee hard bestraft.