Als de fotograaf arriveert en een foto van Lyudmyla en Davyd wil nemen is te zien hoe een kleine prikkel een enorme invloed kan hebben op de rust in het hoofd van Davyd. Hij holt een tijdje paniekerig in het rond. Dat is mede de reden dat ze bij de opvangplek in Cruquius de voordeur altijd dichthouden. „Anders zou hij op zo’n moment zomaar de straat op kunnen hollen.”

Boze droom

Even later is Davyd weer gekalmeerd, en nadat de foto is genomen zit hij rustig achter een laptop en kijkt naar een kinderfilm. In redelijk Engels vertelt Lyudmyla hoe ze voor de tweede keer huis en haard moest verlaten, op de vlucht voor Russische agressie. „De eerste keer was in 2014. Ik woonde in het oosten van Oekraïne. Toen Rusland begin dit jaar binnenviel, drong het amper tot me door de eerste dag. Het voelde alsof ik een boze droom had en dat zodra ik wakker zou worden alles weer normaal zou zijn.”

Helaas was dit niet het geval. De alleenstaande moeder woonde in bij haar ouders. Ze schuilden een tijd in de kelder, tot ze inzagen dat vluchten de enige optie was. Een eerste poging strandde. „De Russen hielden ons tegen. Mijn broer moest met ze mee. Sindsdien heb ik hem niet meer gezien of iets van hem gehoord. Ik ben bang dat ik hem nooit meer zal zien...”

Rustig en blij

De tweede poging kwamen ze wel weg. Het enige dat ze mee had kunnen nemen waren de kleren die ze droeg en wat spullen van Davyd. „We gingen eerst naar het westen van Oekraïne. En even dacht ik nog dat we na een paar weken weer terug konden keren. Maar het werd me snel duidelijk dat dat geen optie was.” Daarop besloot ze verder te vluchten. Op 10 maart arriveerde ze in Nederland.

„De reis hierheen was vreselijk voor Davyd. Hij is autistisch. In Oekraïne ging hij naar een speciale school, was er goede zorg voor hem. Het ging, relatief, goed met hem. Hij was rustig en blij. Maar alleen al in die trein, met al die mensen heel dicht op elkaar was een drama voor hem. Hij werd helemaal rood en zijn temperatuur was veel te hoog. Alles wat hem vertrouwd was, viel in één klap weg. In Oekraïne sprak hij nog, na onze vlucht heeft hij nog geen woord gesproken.”

Fulltime zorg

Na een tijdelijk verblijf in een hotel, namen ze in juli hun intrek in een vaste opvang locatie in Cruquius. Voor de meeste vluchtelingen keerde daar de praktische rust enigszins terug. Niet voor Lyudmyla. „Het is erg zwaar om 24 uur per dag voor Davyd te zorgen. Zijn situatie is erger geworden. Al zijn vastigheden zijn weggevallen. En ik sta er helemaal alleen voor. Mijn ouders, die me altijd hielpen met Davyd, verblijven in Lugansk. Door de fulltime zorg voor mijn zoon kom ik aan mijn eigen zorgen en pijn niet toe. Inmiddels gebruik ik zelf ook medicatie vanwege mentale problemen. Het wordt me teveel.”

Zwemmen kalmeert Davyd. „Maar gratis zwemkaartjes krijg ik niet en op dit moment red ik het financieel niet steeds een kaartje te kopen. Graag zou ik willen dat hij dagelijks kan zwemmen. Of zelfs zwemles krijgt, maar dan wel één op één. Hij kan al enigszins zwemmen. Het kalmeert hem, en zwemlessen zeker. Hij ervaart het als prettig omdat er kaders zijn. Wat hij wel moet doen en niet. Simpele zaken, naar links, naar rechts... Het is goed voor zijn rust en gezondheid.”

Ze zucht, voelt zich zichtbaar wat bezwaard: „Ik ben dankbaar voor alle hulp. En ik snap dat mensen in Nederland misschien wel moe worden van de problemen van Oekraïners. Maar het gaat niet om mij. Ik heb het zwaar, maar red het wel. Het gaat om Davyd.”

Helpen?

Wilt u deze Haarlemmer helpen? Stuur dan een mail naar haarlemmershelpen@haarlemsdagblad.nl met korte motivatie (drie regels) waarom u de persoon wilt helpen. Vermeld ook uw telefoonnummer.

Lees ook: Martien wil graag weer een kantoortje om andere mensen te helpen