Godzijdank verliest de religie die mijn honderden voormoeders hun stem ontnam, rap zijn greep op de hele samenleving | column
Anouk Kragtwijk schrijft, zingt en praat. Ze woont in Heemstede met haar hond en Portugese vriend. Om de week schrijft ze op wat haar opvalt in de regio en in haar eigen leven.
Mijn stamboom toont patronen. Zo kom ik uit een katholieke familie. Eeuwenlang deed iedereen doop, communie, vormsel. Ook ik ben als kind besprenkeld met water, at op mijn 7e voor het eerst een stukje Jezus en kreeg op mijn 11e met olie een kruis op mijn voorhoofd getekend.
Ook zie ik in mijn stamboom dat het leven van de vrouwen in mijn lijn enkel werd gevormd door het moederschap. Alle mannen hadden achter hun naam boer, visser of kleermaker staan, maar bij de vrouwen ontbrak een beroep en werd hun leven bepaald door zwangerschappen, complicaties en zorgen voor veel kinderen.
Sommige worstelingen in het moederschap van mijn voormoeders kende ik uit de verhalen, sommige dingen werden pas duidelijk door de stamboom. Mijn oma wist dat haar moeder wees was, niet waarom. Het archief gaf antwoord. Mijn oma’s oma stierf in het kraambed, zes dagen na de geboorte van haar kind dat ook overleed.
Mijn oma kreeg zelf zes kinderen. Haar gynaecoloog waarschuwde haar al na twee zoons om niet meer zwanger te worden. De pastoor stond echter een aantal keer aan de deur met de vraag wanneer het volgende kind zou komen. Bij kind vier kreeg ze zulke ernstige bloedingen dat ze bijna stierf. Bij kind vijf liep ze meerdere keren de trap op en af, hopend dat ze het vruchtje zou verliezen. Bij kind zes kreeg ze een hersenbloeding.
Het waren drie kinderen te veel. Financieel was het moeilijk, aandacht voor schoolwerk bij de laatste drie was er niet. Mijn moeder was daarnaast ook ’dom’ en ’maar een meisje’. Studeren kwam niet eens in haar op.
Deze week zei het bisdom Haarlem-Amsterdam dat de helft van de kerken gaat sluiten. Ook na corona kwamen mensen niet meer naar de mis. „En voor de relatie met God geldt helaas wat in veel gevallen op de relatie onder mensen van toepassing is: uit het oog, uit het hart”, zei de bisschop deze week. Onzin. De boeddhistische, sjamanistische, rond het vuur dansende-istische opleidingen zaten na corona wel bomvol.
De echte reden van die lege kerken is: al die vrouwen die rond het vuur dansen staan open voor een god, alleen de katholieke kerk niet voor hen. De vrouw is ondergeschikt aan de man. Die gedachte had veel invloed op het leven van mijn voormoeders. Direct en indirect. Maar het ergste is dat de kerk wil dat ik hetzelfde lot onderga. Zelfs als het leven van zwangere vrouwen in gevaar is, mag abortus niet, anticonceptie is nog steeds niet toegestaan, kinderen krijgen is het doel in het leven voor vrouwen en wij mogen geen priester worden.
Ik was veertien toen mijn pastoor een preek hield over vrouwen die naar hun man moeten luisteren. Vanaf dat moment sliep de hele familie op zondag uit. Godzijdank verliest de religie die mijn honderden voormoeders hun stem ontnam, rap zijn greep op de hele samenleving. Ik rouw niet om de kerken. En ik ben er trots op dat ik de eerste ben van al die honderden vrouwen in mijn bloedlijn die publiekelijk over het sluiten mag schrijven. Een vrouw zonder kind, maar met een stem.
Anouk Kragtwijk schrijft, zingt en praat. Ze woont in Heemstede met haar hond en Portugese vriend. Om de week schrijft ze op wat haar opvalt in de regio en in haar eigen leven.